၁၃၇၆ ခုႏွစ္ ေတာ္သလင္းလျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္။
၂၀၁၄ခု၊ စက္တင္ဘာ(၉)၊ အဂၤါေန႔။
မနက္(၁၁)နာရီေလာက္ကတည္းက ရန္ကုန္ၿမဳိ႕၊ မင္းဓမၼလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ျမန္မာကြန္ဗန္းရွင္းစင္တာ (M.C.C)ဆီကုိ ဦးတည္ၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္ေတြ၊ တန္းစီေနတဲ့ ကားေတြနဲ႔ ျပည့္က်ပ္ေနခဲ့တဲ့အေၾကာင္း (ဖုန္းမွတစ္ဆင့္)သိခဲ့ရပါတယ္။ ေန႔လည္(၁)နာရီထုိးခါနီး မိနစ္ပုိင္းအလုိ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ေရာက္သြားခ်ိန္မွာ ခံစားသိရွိလုိက္ရတာကေတာ့ M.C.C ခန္းမႀကီးရဲ႕ အတြင္းေရာ၊ အျပင္ဘက္မွာပါ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ သံဃပရိသတ္၊ လူပရိသတ္ေတြ တုိးမေပါက္ေအာင္ ျပည့္ႏွက္ေနခဲ့ တယ္ဆုိတာပါပဲ။
ဒီခန္းမႀကီးထဲကုိ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ပရိသတ္ေတြကုိ လူ႔အခြင့္အေရးမသိ၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈကုိ နားမလည္တဲ့ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ေတြလုိ႔ မလုိတမာ အျပစ္ရွာမ်က္လုံးနဲ႔ ၾကည့္ခ်င္သူတစ္ခ်ဳိ႕လည္း ရွိေကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ရင္ထဲမွာ နားလည္ထားတာကေတာ့ ဒီသံဃာေတြ၊ ဒီလူပုဂၢဳိလ္ေတြအားလုံးဟာ မ်က္ကန္း မ်ဳိးခ်စ္ေတြမဟုတ္၊ အထက္တန္းမ်ဳိးခ်စ္ေတြျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ ယုံၾကည္ခ်က္ပါ။ ေထာင္နဲ႔ေသာင္းနဲ႔ ခ်ီတဲ့ အထက္တန္းမ်ဳိးခ်စ္ေတြအားလုံးကုိ M.C.C ခန္းမႀကီးထဲေရာက္ေအာင္ ေခၚေဆာင္ခဲ့သူကေတာ့ ပ်ံလြန္ ေတာ္မူသြားတာ (၇၅)ႏွစ္ျပည့္ခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ အာရွေနဝန္း၊ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး မီးရွဴးတန္ေဆာင္၊ ဆရာေတာ္ႀကီး အသွ်င္ဥတၱမ(၁၈၇၉-၁၉၃၉) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးဌာနက ႀကီးမွဴးက်င္းပတဲ့ အာရွေနဝန္း၊ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ၊ ရခုိင္အာ ဇာနည္ဆရာေတာ္အသွ်င္ဥတၱမ ပ်ံလြန္ေတာ္မူျခင္း၊ (၇၅)ႏွစ္ေျမာက္စိန္ရတုအထိန္းအမွတ္ ဂုဏ္ျပဳအခမ္းအနား ကုိ အစီအစဥ္ေပါင္း(၂၀)နဲ႔ အခမ္းနားဆုံး၊ အႀကီးက်ယ္ဆုံး က်င္းပခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထိမ္းအမွတ္အခမ္း အနားႀကီးကုိ အလုိေတာ္ျပည့္ေက်ာင္းတုိက္၊ ဓမၼာစရိယတၠသုိလ္၊ နာယကခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲသုစိတၱာဘိဝံသ၊ အဂၢမဟာပ႑ိတ ဂႏၴဝါစကဆရာေတာ္၊ တိပိဋကပုလဲေရာင္ရွိန္စာသင္တုိက္၊ ပဓာနနာယက၊ တိပိဋကဓရ ဓမၼဘ႑ာဂါရိက ရမၼာဝတီဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲဣႏၵပါလနဲ႔ ရခုိင္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္၊ စိန္ရတု အခမ္းအနားျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာစံလွေက်ာ္၊ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ႏုိင္ငံျခားသံတမန္မ်ားနဲ႔ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD) နာယက ဦးတင္ဦးတုိ႔အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ပရိသတ္ ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္အထိ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္ လုိ႔ သိရပါတယ္။
သက္ဆုိင္ရာဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္တခ်ဳိ႕ အခမ္းအနားေရွ႕ကုိေရာက္ဖုိ႔အတြက္ လူတုိးမေပါက္ခဲ့တာေၾကာင့္ (၁)နာရီေက်ာ္မွစတင္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ ဦးဥတၱမ စိန္ရတုဂုဏ္ျပဳပြဲႀကီးအတြက္ နာယကဆရာေတာ္ႀကီးေတြကုိ စင္ျမင့္ ထက္ပင့္ေဆာင္ပူေဇာ္ ေနရာခ်ထားၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ဦးဥတၱမရဲ႕ ရုပ္တုေတာ္ကုိ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေရးရာ ဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္က စက္ခလုပ္ႏွိပ္ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္အတြက္ ပုိဒ္စုံရတုနဲ႔ဂုဏ္ျပဳ ပူေဇာ္ခဲ့ၿပီး ဆရာေတာ္ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈ ပုံရိပ္ေတြကုိ ဗီဒီယုိမွတ္တမ္းေတြကတစ္ဆင့္ ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္ျပသခ်ိန္မွာ ၾကက္သီးေမႊးညင္းမ်ား ဖ်န္းဖ်န္းထရတဲ့အထိ ျဖစ္ခ့ဲရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမကုိ သတိရေအာက္ေမ့ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ပရိသတ္အားလုံး တစ္မိနစ္ၿငိမ္သက္စြာ ဦးညြတ္ဂါရဝျပဳၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေတာ့ အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံတုိ႔က ဂုဏ္ျပဳပန္းျခင္းမ်ား ကပ္လွဴပူေဇာ္ခဲ့ၾကပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ အလုိေတာ္ျပည့္ ဓမၼာစရိယတကၠသိုလ္ နာယကခ်ဳပ္ဆရာေတာ္နဲ႔ တိပိဋကဆရာေတာ္တုိ႔ထံမွ ၾသဝါဒခံယူျခင္းအစီအစဥ္ ပါဝင္ခဲ့သလုိ မ.ဘ.သ(ဗဟုိ)၊ ဥကၠ႒ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ဂုဏ္ျပဳသဝဏ္လႊာကုိလည္း ဗဟုိဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာအရွင္ေသာပါက က ဖတ္ၾကားပူေဇာ္သြားခဲ့ပါတယ္။
ဒီအခမ္းအနားႀကီးအတြက္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္က အမွာစကားေျပာၾကား သြားခဲ့ရာမွာ “ယခု ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမအတြက္ စိန္ရတုအထိမ္းအမွတ္ ဂုဏ္ျပဳပြဲႀကီးဟာ ရခုိင္တုိင္းရင္းသား အားလုံးရဲ႕ စည္းလုံးညီညြတ္မႈကုိ ျပသလုိက္တဲ့ အခမ္းအနားႀကီးတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရဖုိ႔အတြက္ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ကုိ ပထမဦးဆုံးမ်ဳိးေစ့ခ်ေပးခဲ့တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ႀကီးပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ သားေတြ လြတ္လပ္ေရးရဖုိ႔၊ လြတ္လပ္ေရးမဆုံးရႈံးဖုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကဳိးပမ္းခဲ့တဲ့အတုိင္း ဒီကေန႔အခ်ိန္အခါမွာ လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အမ်ဳိးသားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးမဆုံးရႈံးရဖုိ႔အတြက္ သတိရွိဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါၿပီ။
တကယ္တမ္းေတာ့ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမဟာ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးရရွိဖုိ႔ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ရဲရဲေတာက္လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ အေစာဆုံးောတင္းဆုိခဲ့တဲ့ ေရွးအက်ဆုံးေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ေတာင္းဆုိခဲ့သူပါပဲ” စတဲ့ စကားေတြ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အားျဖင့္ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး၊ ဒဂုံၿမဳိ႕နယ္၊ ဦးဝိစာရလမ္းမွာရွိတဲ့ ကန္တုိမင္းပန္းၿခံ ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက ဦးဥတၱမပန္းၿခံလုိ႔ အမည္ေပးၿပီး တရားဝင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မ႑ဳိင္ သတင္းစာမွာ ပါခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပန္းၿခံကုိ အမည္ေျပာင္းခဲ့ၿပီး ယခုအခါမွာ ကန္ေတာ္မဂၤလာပန္းၿခံလုိ႔ ေခၚတြင္ေနတဲ့အတြက္ ဦးဥတၱမပန္းၿခံအျဖစ္ အသုံးျပဳခြင့္ေပးရန္ ႏုိင္ငံေတာ္သုိ႔ အဆုိတင္ျပျခင္းနဲ႔ အဆုိေထာက္ခံျခင္း အစီအစဥ္လည္း ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ မႏၲေလးၿမဳိ႕၊ မစုိးရိမ္တုိက္သစ္မွ ဆရာေတာ္ဦးဝီရသူကလည္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ စိန္ရတု သဘင္အတြက္ ဂုဏ္ျပဳပူေဇာ္စကား မိန္႔ၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဦးဝီရသူရဲ႕ မိန္႔ၾကားခ်က္ေတြထဲမွာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၊ ဦးဝိစာရနဲ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတုိ႔ကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ သူတုိ႔အားလုံးဟာ ခံစစ္နဲ႔တုိက္ခဲ့ၾကတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ တကယ္တမ္းေတာ့ သတၱိဆုိတာ ခံရဲတာကုိ ေျပာတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ေခတ္မေကာင္းေတာ့ခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးသမား လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္ေတြဆီ သတိရလုိ႔သြားလည္ခ်ိန္မွာ အဲဒီပုဂၢဳိလ္ေတြရဲ႕ ေမာင္းထုတ္ခံခဲ့ရျခင္းကုိ ဆရာေတာ္သည္းခံႏုိင္ ခဲ့တာကုိ သတၱိလုိ႔ေခၚေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားဟာ ဆရာေတာ္ကုိ လုိအပ္တုန္းက ဘုန္းဘုန္းဆုိၿပီး ေျမွာက္စားခဲ့သေလာက္ မလုိအပ္ေတာ့ခ်ိန္မွာ ကတုံးဆုိၿပီး ႏွင္ထုတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားကလည္း ကရက္ေဒါက္ကုိ Get Out ဆုိၿပီး ႏွင္ထုတ္ခဲ့တုန္းက ဟီးရုိးလုိ႔ေရးသားခဲ့ၾကၿပီး ဆရာေတာ္ေခတ္ကုန္သြား ခ်ိန္က်ေတာ့ ဇီးရုိးလုိ႔ ဆုိၾကျပန္ေၾကာင္း စတဲ့ ေျပာင္ေျပာင္ေျမာက္ေျမာက္ စူးစူးရွရွ စကားေတြ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဦးဝီရသူက “အဲဒီတုန္းက ဘုန္းႀကီးေတြကုိလည္း ေက်ာင္းထဲမွာပဲ ေခါင္းၿမီးၿခဳံၿပီး အိပ္မေနနဲ႔။ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ဝင္ၿပီးဆင္ႏႊဲၾကလုိ႔ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီစကားကုိ ဆရာေတာ္ေတြက မႀကဳိက္ၾကလုိ႔ေနမွာေပါ့။ ဦးဥတၱမကုိ ဘယ္ေက်ာင္းကမွ လက္မခံခဲ့ပါဘူး။ ဆရာေတာ္ခမ်ာ ပစ္ပယ္ခံရမႈေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ႀကံ႕ႀကံ႕ခံရင္ဆုိင္ခဲ့ရတာပါ။
ကုိယ္ကေရွ႕ကုိေရာက္လြန္းအားႀကီးေနရင္ ကုိယ့္ေနာက္က လူေတြရဲ႕ ျငဴစူတာကုိေတာ့ ခံရမွာပဲ။ ႏုိင္ငံေရး သမားဆုိတာ သူတုိ႔အလြန္ဆုံး စြန္႔လႊတ္ရရင္ သား၊ မယားပါပဲ။ ဘုန္းႀကီးေတြက်ေတာ့ သကၤန္းပါ ခၽြတ္ရတာ ဗ်” လုိ႔လည္း ဖြင့္ဟသြားခဲ့ပါေသးတယ္။
ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမေန႔ စိန္ရတုအခမ္းအနားႀကီးရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ကုိ အတြင္းေရးမွဴး ဦးစံညြန္႔က ဖတ္ၾကား သြားခဲ့သလုိ ဦးဥတၱမေန႔ အထိမ္းအမွတ္ကဗ်ာ၊ ေဆာင္းပါး၊ စာစီစာကုံး ၿပဳိင္ပြဲဆုရရွိသူမ်ားကုိ ဆုခ်ီးျမွင့္တဲ့ အစီအစဥ္လည္း ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္အတြက္ ဂုဏ္ျပဳအခမ္းအနား ျဖစ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာစံလွေက်ာ္က အၿပီးသတ္ေက်းဇူးတင္စကားေျပာၾကားၿပီးေနာက္ပုိင္း ညေန ၅နာရီခြဲ မွာေတာ့ အခမ္းအနားကုိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္နဲ႔ အဆုံးသတ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမီးရွဴးတန္ေဆာင္ အသွ်င္ဥတၱမအတြက္ ဂုဏ္ျပဳပြဲအခမ္းအနားႀကီးကုိ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္မွာ ခုေလာက္ထိ ႀကီးက်ယ္ေအာင္ က်င္းပႏုိင္ခဲ့တာဟာ အမ်ဳိးသားေရး သတိေမ့ေနတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြကုိ တပ္လွန္႔ သတိေပးလုိက္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရးဆုိင္ရာ အခမ္းအနားႀကီးတစ္ခုလုိ႔ပဲ သုံးသပ္ရမွာပါ။ တကယ္လုိ႔ လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ အမ်ဳိးသားေရးကုိ အေရးမႀကီးဘူးလုိ႔ ထင္ေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရွိေနခဲ့တယ္ဆုိရင္လည္း သူတုိ႔အေနနဲ႔ “ကၽြန္သာသနာ အလုိမရွိ” ဆုိတဲ့စကား အစခ်ီၿပီး ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားေရးအတြက္၊ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပႀကဳိးစားသြားတဲ့ အာရွေနဝန္း ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္း ရာဇဝင္ကုိ ျပန္လွန္ၿပီး ေအာက္ေမ့ၾကပါလုိ႔ပဲ တုိက္တြန္းလုိက္ပါရေစ…….။
မုိးေအာင္လင္းႏုိင္
အတြဲ(၂) အမွတ္(၆) ၁၃၇၆ ခုႏွစ္၊ ေတာ္သလင္းလျပည့္ေက်ာ္(၁၅)ရက္ေန႔ထုတ္ သာကီေသြးဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
