သီတဂူဆရာေတာ္၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ဂုိဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေဝးႀကီး၁၃၇၆-ခု၊ (သာသနာေတာ္ႏွစ္-၂၅၅၈-ႏွစ္) ကဆုန္လဆန္း (၁၅)ရက္
အပုိင္း (၁)
ယေန႔ ဂုိဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေဝးႀကီးသုိ႔ ၾကြေရာက္ေတာ္မူလာၾကကုန္ေသာ ၾသဝါဒါစရိယ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၊ သံဃာ့မဟာနာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ဗဟုိသံဃာ့ဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ သမၼဳတိရ၊ အထူးပင့္သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တုိ႔ဘုရား---။ ဘုရားတပည့္ေတာ္ ဉာဏိႆရ ဂါရဝေမတၱာျဖင့္ ေရွးဦးစြာ ဦးညြတ္အရုိအေသျပဳအပ္ပါသည္ဘုရား။
ဘုရားတပည့္ေတာ္တုိ႔ မေန႔က ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံ ဗုဒၶဘာသာအစည္းအေဝးႀကီးမွ ျပန္လာခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ နုိင္ငံေပါင္း (၉၅)က ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဂုိဏ္းေပါင္းစံုက ေခါင္းေဆာင္ေပါင္း (၁၅၀၀)ေက်ာ္ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္ ဘုရား။ အဲဒီအစည္းအေဝးႀကီးမွာ ဘုရားတပည့္ေတာ္ (၆)မိနစ္ စကားေျပာခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဗုဒၶေန႔ အစည္းအေဝးမွာေတာ့ (၈)မိနစ္ စကားေျပာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ အဲဒီေတာ့ ဒီကေန႔ ျမန္မာသံဃာ့ဂုိဏ္းေပါင္းစံု အစည္းအေဝးႀကီးမွာ တပည့္ေတာ္အား (၁၅)မိနစ္ စကားေျပာခြင့္၊ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ ျပဳေတာ္မူပါဘုရား။
အႏုပၸႏၷ ပုဗၺာဓမၼာ ဥပၸဇၨႏၲိ၊ ဥပၸႏၷာ ဓမၼာ နိရုဇၩႏၲိ - မျဖစ္ေပၚဘူးတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာၾကကုန္ၿပီ၊ ျဖစ္ေပၚၿပီးတာေတြလဲ ကြယ္ေပ်က္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းကုန္ၿပီ။
နိစၥနဝါသခၤါရာ ဥပၸဇၨႏၲိ ဝယႏၲိစ - သခၤါရတရားေတြဟာ ျဖစ္ေပၚလာလုိက္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားလုိက္၊ အေဟာင္းအေဟာင္းေတြ ကြယ္ေပ်ာက္၍ အသစ္အသစ္ေတြ ေပၚေပါက္ေပါေပါက္လာတတ္ၾကပါတယ္ဘုရား။ အဲဒါ သခၤါရတရားတုိ႔ရဲ႕ ဓမၼတာပါပဲ ဘုရား။ ဘုရင္ေခတ္က ဘုရင္ခန္႔တဲ့ သံဃာ့ရာဇာ သာသနာပုိင္ေခတ္ေတြ ကုန္ဆံုးသြားတဲ့အခါ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ႀကဳိကာလမွာ လြတ္လပ္ေရးဦးတည္ခ်က္နဲ႔ သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္မွာလည္း သာသနာေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ အေရးမ်ဳိးစံုေရာယွက္တဲ့ သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသည္ဘုရား။
ဖဆပလအစုိးရလက္ထက္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ဗုဒၶသာသနာအဖြဲ႕ကုိ တည္ေထာင္ၿပီး အက္ဥပေဒမ်ားျပဳစု၊ ပါလီမန္မွာ ျပ႒ာန္းအတည္ျပဳ ဆ႒သဂၤါယနာတင္ပြဲႀကီးမ်ား ဆင္ႏြဲၿပီး သာသနာေတာ္ကုိ အားေပးေထာက္ပံ့ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါသည္ ဘုရား။ ထုိ႔ျပင္ ဗုဒၶသာသနာကုိ တရားဝင္ အခုိင္အမာေထာက္ပံ့ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားနဲ႔ တိပိဋကေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔ အက္ဥပေဒ၊ ဓမၼာစရိယအက္ဥပေဒ၊ ပါဠိပထမျပန္အက္ဥပေဒ၊ ပါဠိတကၠသုိလ္အက္ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္း၍ ခုိင္မာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္ ဆရာေတာ္ အရွင္သူျမတ္တုိ႔ ဘုရား။
၁၉၆၂-ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေရး အာဏာကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္ၿပီး ပါတီစံုပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ပါသည္။ ျမန္မာဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ကုိ ခ်မွတ္ၿပီး တစ္ပါတီ အာဏာရွင္ စနစ္ကုိ က်င့္သံုးခ်ီတက္ခဲ့ပါတယ္ဘုရား။ အဲဒီတစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕လက္ေအာက္မွာ တပည့္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ သာသနာေရး အားေပးေထာက္ပံ့မႈဆုိင္ရာ အက္ဥပေဒအားလံုး ဖ်က္သိမ္းျခင္း ခံလုိက္ရပါသည္ဘုရား။ ထုိ႔ျပင္ ဆုိရွယ္လစ္တစ္ပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ အာဏာအရွိန္အဟုန္ အျမင့္တက္ဆံုးလုိ႔ ဆုိရမည့္ ၁၉၈၀-ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္း အားလံုးကုိ ဖိႏွိပ္ဖ်က္သိမ္း၊ သာသနာသန္႔ရွင္းေရးအလုပ္၊ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ တစ္ပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ လမ္းညႊန္မႈေအာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ႀကီးထဲမွာ တစ္ပါတီစနစ္ရဲ႕ အေငြ႔အသက္ေတြ၊ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ အေသြးအေရာင္ေတြ လႊမ္းမုိးလ်က္၊ ငုတ္ဝင္လ်က္ ရွိေနပါေသးသည္ဘုရား။ အဲဒါေတြ ျပင္ရမွာပါဘုရား။
ဥပမာ - ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔မ်ားမွတစ္ပါး အျခားမည့္သည့္သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမွ် မရွိေစရ ဆုိတဲံ အခ်က္မ်ဳိးဟာ တစသ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ အေငြ႔အသက္ေတြ က်န္ေနေသးတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲဘုရား။ ယေန႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္အေျခအေနရ - သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းေတြမ်ားစြာ လုိအပ္ေနပါတယ္ဘုရား။
၁။ မိဘမဲ့ကေလးမ်ား ေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္ သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
၂။ အားကုိးရာမဲ့ မိန္းကေလးမ်ား ကယ္တင္ေစာင့္ေရွာက္ေရး သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
၃။ သဘာဝေဘးဒဏ္သင့္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ားက ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
၄။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ မူလ၊ အလယ္၊ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားဆုိင္ရာ ပညာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
၅။ ျပည္ပသာသနာျပဳလုပ္ငန္းဆုိင္ရာ သံဃာ့အဖြဲ႔အစည္းမ်ား။
စသည္ျဖင့္ လူမ်ဳိးေရး၊ လူမႈေရး၊ သာသနာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃာ့မဟာနာယက အဖြဲ႔ႀကီးက ဦးေဆာင္၍ စည္းကမ္းဥပေဒ အနည္းဆံုးျဖင့္ သည္းခံျခင္းေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္၊ ခြင့္လြတ္ျခင္းေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ လက္တြဲေခၚေဆာင္ဖြဲ႔စည္းသြားဖုိ႔ တုိက္တြန္းေလွ်ာက္ထားပါသည္ဘုရား။
ထုိ႔ျပင္ (၂၅)ရာခုိင္ႏႈန္းဆုိတဲ့ ဥပေဒပုဒ္မႀကီးနဲ႔ အင္အားခ်ိနဲ႔တဲ့ ကူးတုိ႔ဂုိုဏ္း၊ ငွက္တြင္းဂုိဏ္း၊ ေဝဠဳဝန္ဂုိဏ္း စတဲ့ ဂုိဏ္းကေလးေတြကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႔ထဲမွာ ပါဝင္ခြင့္မရေအာင္ တားျမစ္ထားျခင္းဟာလည္း ယေန႔ေခတ္မွာ အလြန္အဆင္မေျပတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္ဘုရား။ ယေန႔ေခတ္မွာ ပါတီစံုပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ တည္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္တဲ့အားေလွ်ာ္စြာ အင္အားငယ္တဲ့ သူေတြကုိ အင္အားႀကီးတဲ့ သူေတြက အားေပးရမွာပါ။ တြဲေခၚသြားရမွာပါ။ လူဦးေရ သိန္းဂဏန္းမွ်သာရွိတဲ့ ‘ဝ’လူမ်ဳိးစုမ်ား၊ ကုိးကန္႔လူမ်ဳိးစုမ်ား၊ နာဂလူမ်ဳိးစုမ်ားဟာ သီးျခားအစုိးရဖြဲ႔ၿပီး ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မ်ား ရေနၾကပါၿပီဘုရား။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီ (၂၅)ရာခုိင္ႏႈန္း ကန္႔သတ္ခ်က္နဲ႔ ေဘးဖယ္ထားခံရတာၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ ဂုိဏ္းငယ္ကေလးမ်ားကုိ မဟာနာယကအဖြဲ႔ထဲ အလုိအေလ်ာက္ပါဝင္ခြင့္ ေပးလုိက္ဖုိ႔ ေလွ်ာက္ထားလုိပါတယ္ဘုရား
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။