ၾကည့္ပါဦးဗ်ာ ရုိဟင္ဂ်ာအမည္ တြင္တြင္သုံးၿပီး က်ဳပ္တုိ႔ႏုိင္ငံကုိ ေစာ္ကားေနတာ။
၁၉၈၂ ဥပေဒကုိ ျပင္ရမတဲ့-
ဝႈိက္ကဒ္ကုိင္ေဆာင္သူေတြ ပါတီေထာင္ခြင့္ေပးရမတဲ့။
ေကာင္မစုတ္ႀကီး လုပ္ခ်လုိက္ပုံက သိပ္မမွတ္ေသးဘူးနဲ႔ တူတယ္။
ဒီတစ္ခါဆုိရင္ ပါးစပ္မဲ႔မေျပာဘူး ဖိနပ္နဲ႔ေျပာမယ္။
မင္း……တုိ႔ႏုိင္ငံကုိ လာေစာ္ကားၾကည့္။
ဖိနပ္စာမိသြားမယ္သာမွတ္။
မ်ဳိးခ်စ္တုိ႔ေရ……ေကာင္မစုတ္ႀကီးကုိ သခၤန္းစာေကာင္းေကာင္းေပးရေအာင္ နည္းလမ္းေကာင္းေလးမ်ား ရွာႀကံထားၾကပါဦး…….။
===========================================================
“ရန္ဟီးလီ၏ အစီရင္ခံစာကို ျမန္မာအစိုးရက လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢသုိ႔ တံု႔ျပန္”
ရန္ဟီးလီကုလသမဂၢသုိ႔ တင္သြင္းခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္သည့္ လကၡဏာမ်ား ေတြ႕ေနရၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၊ မယံု ၾကည္မႈႏွင့္ ရန္လိုမႈမ်ားတုိးလာ ေၾကာင္း၊ ၁၉၈၂ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ရန္ႏွင့္ ယာယီ ႏိုင္ငံသားလက္မွတ္ကုိင္ေဆာင္ သူမ်ား ပါတီဖဲြ႕ခြင့္မရိွျခင္း၊ ဖဲြ႕ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆႏၵခံယူပြဲ တြင္ မဲေပးခြင့္မရိွျခင္းတုိ႔မွာ ယာယီႏုိင္ငံသားလက္မွတ္ကုိင္ ေဆာင္ထားသူမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို ဆုိးဆုိးရြားရြားေလွ်ာ့ခ်ရာ ေရာက္ေနေၾကာင္း ေရးသားခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။
‘‘ရခုိင္ျပည္နယ္ကိစၥကို အ ေၾကာင္းျပၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးေျပာတာ လက္မခံႏိုင္ ပါဘူး။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အသိုက္ အ၀န္းႏွစ္ခုၾကား အၾကမ္းဖက္မႈ ေပၚေပါက္ခဲ့တာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ပါ။ အဲဒီအခ်ိန္ေနာက္ပုိင္းဒါမ်ဳိး ျဖစ္စဥ္ထပ္မရိွေတာ့ပါဘူး။ တစ္ ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္ယံုၾကည္မႈတည္ ေဆာက္ဖုိ႔ဆုိတာ အခ်ိန္ယူရပါ တယ္။ ေျမျပင္အေျခအေနက တည္ၿငိမ္ေနပါတယ္။ ဒါကုိ ကုိယ္ တုိင္လည္း သြားေရာက္ၿပီး ေတြ႕ ခဲ့လ်က္နဲ႔ ‘ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၊ မယံု ၾကည္မႈနဲ႔ ရန္လိုမႈေတြတိုးလာ တယ္’ လုိ႔ေျပာတာ နားမလည္ ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ရပါတယ္’’ဟု သမၼတ႐ံုးအႀကီးတန္းအရာရိွ တစ္ဦးကေျပာၾကားသည္။
ထုိ႔အျပင္ မစၥရန္ဟီးလီ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ မြတ္စလင္၊ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ဆုိသည့္ စာသားမ်ား ထပ္ခါထပ္ခါပါရွိၿပီး ဘာသာေရး ျပႆနာကဲ့သုိ႔ ပံုေဖာ္ထားသည္ ကုိ ေတြ႕ရကာ ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုးရိွ ကုိးကြယ္ ရာ ဘာသာမတူသူမ်ားအၾကား ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေစ၍ ႏုိင္ငံတကာတြင္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အထင္အျမင္လြဲမွားေစ ႏုိင္ေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ၏ တံု႔ ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရိွသည္။
႐ုိဟင္ဂ်ာဟူသည့္ သမုိင္း အစဥ္အဆက္တြင္ မရိွခဲ့သည့္ နာမည္တစ္ခုကို ထပ္တလဲလဲအသံုး ျပဳ ထားျခင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ျပႆနာကို ပိုမို႐ႈပ္ေထြးေအာင္ ျပဳ လုပ္ေနသည္ဟု သံသယ၀င္စရာ ေကာင္းေၾကာင္း သမၼတ႐ံုးအႀကီး တန္းအရာရိွကဆုိသည္။ ထုိ႔အ ျပင္ ၁၉၈၂ ျမန္မာႏုိင္ငံသားဥပ ေဒကုိ ျပင္ဆင္ရန္ အႀကံျပဳခ်က္ မွာ ျပည္တြင္းေရးကုိ စြက္ဖက္ရာ ေရာက္ၿပီး အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ၏ လုပ္ပုိင္ခြင့္ကို ေက်ာ္လြန္ေျပာဆိုရာေရာက္ ေၾကာင္း ၎ကဆုိသည္။
‘‘၀ိႈက္ကတ္ကုိင္ေဆာင္သူ ေတြ ပါတီဖဲြ႕ခြင့္မရတာ။ ဖဲြ႕စည္း ပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵ ခံယူပြဲ မဲေပးခြင့္မရတာနဲ႔ ၀ိႈက္ ကတ္သက္တမ္းကုန္ဆံုးခ်ိန္ သတ္မွတ္တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက ယာယီ လက္မွတ္ကုိင္ေဆာင္သူေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးကုိ ဆုိးဆိုး ရြားရြားေလွ်ာ့ခ်ရာေရာက္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ေနာက္ျပန္ဆဲြ တာျဖစ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ပါရိွပါတယ္။ လံုး၀လက္ခံႏုိင္စ ရာမရိွပါဘူး။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကုိ ႏုိင္ငံသားေတြကသာ ဆံုးျဖတ္ ခြင့္ရိွပါတယ္။ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခ်င္ ရင္ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္း စဥ္မွာ ပါ၀င္လို႔ရပါတယ္။ ၁၉၈၂ ျမန္မာႏုိင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ညီရင္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ နဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ ထိခိုက္ ေျပာဆုိတာ အေတာ္စိတ္ပ်က္ ဖို႔ေကာင္းပါတယ္’’ဟု ၎ကေျပာ ၾကားသည္။
မစၥရန္ဟီးလီရခိုင္ျပည္နယ္ သို႔ လာေရာက္စဥ္က ျမန္မာအစိုး ရက ရခိုင္ရြာမ်ားသုိ႔ ပါၾကည့္႐ႈေစ လုိသည့္ ဆႏၵရိွေသာ္လည္း ရန္ဟီးလီက သြားလုိသည့္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းႏွင့္ ေတြ႕လိုသည့္ လူ စာရင္းမ်ား ႀကိဳတင္ျပဳစုထား ေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။
‘‘ဒါေတြကို ဘယ္အေပၚ အေျခခံေရြးခ်ယ္လဲ မသိရိွပါဘူး။ စလာကတည္းက ေတြ႕ခ်င္တဲ့ သူေတြနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ေတြ႕ဆံုၿပီး အဲဒီေတြ႕ဆံုမႈေတြအေပၚ မူတည္ ၿပီး အစီရင္ခံစာထြက္ရိွလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕ရဲ႕ ခရီးစဥ္က ေျမျပင္အေျခအေန ကို ေလ့လာၿပီး အစီရင္ခံစာေရးဖို႔ လား(သို႔မဟုတ္) အစီရင္ခံစာမွာ လုိခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ရေအာင္ ႀကိဳတင္စီမံေတြ႕ဆံုမႈ ေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာလားဆို တာ မကြဲျပားပါဘူး’’ဟု ၎က ေျပာသည္။
မစၥရန္ဟီးလီ၏ အစီရင္ခံစာ အေပၚ ျမန္မာဘက္က တံု႔ျပန္ခ်က္မ်ားကုိ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕ရိွ ျမန္မာအဖဲြ႕႐ံုး၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္စာမ်က္ႏွာတြင္ လည္း ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပထား သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
(15.3.2015 7 Day Daily သတင္း)