(၁၄) Bihar and Orissa District Gazetteers (Patna) BY L.S.S.O., Malley, I.C.S., Page No.20 The Mohammedan Conguest The Buddhism of Magadha was finally swept away by the Mohammedan invasion under Balhtiyar Khilji In 1197, the capital. Bihar was seized by a small number of two hundred horse men, who rushed the postern gate and sacked the town. The slaughter of the shaven headed Brahmins as the Mohammedan chronicier called the Buddhist monks, was so complete that when the victor searched for someone capable of explaining the contents of the monastic labraries, not a living man could be found who was able to do so “It was discovered,” it was said, “that the whole place and city was a place of study” * A similar fate befell the other Buddhist institution, against which the combined intolerance and rapacity of the invaders were directed. The monasteries were sacked and monks slain. Many of the temples were ruthlessly destroyed, or desecrated, and countless idols were broken and trodden underfoot. Those monks who escaped from the sword fled to Tibet, Nepal and southern India, and Buddhism as a popular religion in Bihar, its last abode in northern India was finally destroyed. Thence forward Patna passed under the Mohammedan rule.
မစၥတာမာေလ၏ ဘီယာႏွင့္ ၾသရိစၥဂဇက္တီယာစာမ်က္ႏွာနံပါတ္ ၂၀-မဟာေမဒင္(အစၥလာမ္)မ်ား ပါဋလိျပည္ ကုိ ႏုိင္နင္းျခင္း။
အဓိပၸါယ္။ “မာဂဓတုိင္း ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ ဘတ္တီယာခိလဂ်ီ အမွဴးရွိေသာ မဟာေမဒင္(အစၥလာမ္) မ်ား ဝင္ေရာက္တုိက္ခုိက္ျခင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးျခင္းသုိ႔ ေရာက္ရေလသည္။ သူတုိ႔သည္ ခရစ္ ၁၁၉၇ ခုႏွစ္တြင္ မာဂဓတုိင္း၊ ပဋလိပုတ္ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီးကုိ ျမင္းစီးစစ္သား ၂၀၀ မွ်ျဖင့္ ၿမဳိ႕တံခါးႀကီးမွ ဝင္ေရာက္ကာ သိ္းပုိက္ေလ သည္။ မဟာေမဒင္မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးမ်ားကုိ အစေပ်ာက္ေအာင္ သတ္ျဖတ္ၾကေလရာ ေက်ာင္းေတာ္မ်ားရွိ ပိဋကတ္တုိက္မ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ေျပာျပျခင္းငွာ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ ေသာသူမ်ားကုိ ရွာေဖြေသာ္လည္း ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးကုိမွလည္း မေတြ႕ရေတာ့ေခ်။ ဤအေၾကာင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းရန္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔သိရသေလာက္မွာ ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီးတစ္ခုသည္ ပညာသင္ၾကားရာဌာနႀကီး ျဖစ္ေလသည္။ ခ်ီတက္တုိက္ခုိက္သူတုိ႔၏ ေဒါသအဟုန္ေၾကာင့္ တျခားေသာ ဗုဒၶဘာသာအေဆာက္အအုံ တုိ႔သည္လည္း အထက္ပါပ်က္စီးျခင္း ကံၾကမၼာႏွင့္ ေတြ႔ႀကဳံခံစားရေလသည္။ သူတုိ႔သည္ ေက်ာင္းမ်ားတုိ႔ကုိ သိမ္းပုိက္ျခင္း ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ရက္စက္စြာသတ္ျဖတ္ျခင္း ေစတီပုထုိးမ်ားကုိ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ဖ်က္စီးေခ်းမႈန္းျခင္း၊ ေရတြ႕္ျခင္းငမွာ မစြမ္းႏုိင္ေသာ ရုပ္တုေတာ္မ်ားအား ရုိက္ခ်ဳိးျခင္း၊ ေျခႏွင့္နင္းျခင္း စသည္တုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္ေလရကား ဓားေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ၾကရွာေသာ ရဟန္းေတာ္တုိ႔မွာ တိဗက္၊ နိေပါလ္ႏွင့္ အိႏၵိယျပည္ေတာင္ပုိင္းသုိ႔ ထြက္ေျပးၾကေလသည္။ ေျမာက္ပုိင္းအိႏၵိယ၌ ေနာက္ဆုံးတည္ရွိခဲ့၍ ဗီယာေခၚ မာဂဓနယ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ဘာသာျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ဗုဒၶဘာသာသည္ ေနာက္ဆုံး ပ်က္စီးျခင္းသုိ႔ ေရာက္ရေလသည္။ ယင္းသည့္အခါမွစ၍ ပဋနာ(ပါဋလိပုတ္)ျပည္သည္ မဟာေမဒင္(အစၥလာမ္)တုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းကုိ ခံရတယ္” ဆုိတဲ့ သမုိင္းကုိကုိေကာ ဘာေျပာမလဲ? ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးဆန္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြရဲ႕ ေရခံေျမခံကုိ ေဖာ္ထုတ္တဲ့ေနရာမွာ မိမိ၏ အရက္သမားဉာဏ္တထြာေလာက္ျမင္တာကုိ ေလွ်ာက္ေျပာေနလုိ႔ကေတာ့ စည္သူေအာင္ျမင့္ကုိ “အသားထဲကထြက္တဲ့ေလာက္” ဆုိတဲ့ဘြဲ႕အျပင္ ေနာက္ထပ္ဘြဲ႕တစ္ခုေပးလုိက္မယ္ “မူဂ်ာဟစ္” ဆုိတဲ့ဘြဲ႕ပါဘဲ။ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္တုိ႔ မႏၲေလး ဂၽြန္းဗလီ မွာေၾကျငာသလုိ ဂ်ီဟဒ္ေခၚ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ ဆင္းႏႊဲတဲ့အခါ အဲ့ဒီဘာသာေရးစစ္ပြဲတြင္ ပါဝင္ၾကတဲ့ ရဲေဘာ္ ရဲဘက္မ်ားကုိ မူဂ်ာဟစ္လုိ႔ေခၚတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသားထဲကထြက္တဲ့ေလာက္ မူဂ်ာဟစ္ဘြဲ႕ရွင္ စည္သူေအာင္ျမင့္ကုိ ထပ္ေျပာခ်င္တာ အရက္သမားဉာဏ္တထြာေလာက္ကေတာ့ တက္မလာနဲ႔ဆုိတာပါဘဲ။ ဟာ….ဟာ….ထြီး။
အညြန္႔(လားရႈိး)
